Ин китоби дуҷилда, ки аввалӣ соли 2017 ва дуюмӣ соли 2018 нашр шудааст, як қиссаи басо хонданиву ибратомӯз аз талошҳо барои оғози сохтмони неругоҳи барқиву обии Роғун аст. Ба ҳамагон маълум аст, ки худи оғози он чи интригаҳои байналмилалӣ дошт. Ҷойи гап нест, аммо муҳимтарин ҳарф он аст, ки маҳз талошу ҷонбозиву истодагарии Пешвои миллат буд, ки билохира ин тарҳ амалӣ шуду сохтмони он идома дорад.

Ин китоб-албом аст ва суратҳо худ ҳикоятгари қадам ба қадам бунёд шудани Роғун мебошад. Хайрулло Амирзода дар сарсухани китоб менависад:

Инак, дар таърихи Тоҷикистони соҳибистиқлол, 

Духтари Ғазолӣ шоири форс - тоҷик. Ба қавле духтари мутафаккири бузург Муҳаммад Ғазолии Тўсӣ. Дар тазкираи «Ҷавоҳиру-л-аҷоиб» ў ҳамчун зани боҳусн ва оростасират ёд шудааст. Навиштаанд, ки табъи пуршўре доштааст.

Намунаҳое аз ашъори ў:

Кўҳкан беҳуда шўре дар ҷаҳон афкандааст,

Канда санге чанду пиндорад, ки кўҳе кандааст.

Дар фонди тиллоии шуъбаи дастхатҳои Шарқ ва китобҳои нодир девони Камоли Хуҷандӣ нигоҳдорӣ мешавад. Нусхаи хаттии «Девон»-и Камоли Хуҷандӣ аз 274 саҳифа иборат буда, таҳти рақами 728 дар махзан нигоҳдорӣ мешавад. Нусхаи дигари девони Камоли Хуҷанлӣ аз ҷониби хаттоти зарринқалам Муҳаммадамини Ҳаким валади Баён Муҳаммад соли 1311 ҳиҷрӣ мутобиқ ба соли 1912 китобат шудааст. Девони ғазалиёти шоир бо  хаттӣ настаълиқи хоно дар ду сутун бо зарҳал навишта шуда, дар

Ҳар он миллат, ки устодаш китоб аст,

Дилаш равшан ба мисли офтоб аст.

Худо бар миллати мо сарваре дод

Китобу донишу лафзи дари дод.

Маҳфили шуъбаи кўдакон ва наврасони Муассисаи давлатии  Китобхонаи миллии Тоҷикистон  бахшида ба «Рўзи китоб» бо ҳамин мисраҳо оғоз шуд ва муаллима ба хонандагон аз таърихи “Рӯзи китоб” муфассал нақл кард.  

Ҳамватанони азиз!

Ҳамаи шуморо ба ифтихори бисту нӯҳумин солгарди рӯйдоди бузурги таърихи навини кишварамон, яъне Рӯзи истиқлоли давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон самимона табрик мегӯям ва ба ҳар як сокини мамлакат рӯзгори ободу осуда, саодати зиндагӣ ва барору комёбӣ орзу менамоям.

Бисту нӯҳ сол муқаддам мардуми мо ба истиқлоли давлатӣ ноил гардиданд

Ҳарчанд тафсили тарҷумаи ҳоли адибон дар ин маҷмўи мақсад нест, дар бораи аҳволи баъзе ашхос аз бархе тафсилот гузир ҳам нест. Чунончи, Аҳмад–махдуми Дониш муллаққаб ба Аҳмади Калла шахсест, ки агар дар бораи адибон ҳеҷ гуна маълумот доданро илтизом намекардем ҳам, дар хусуси ин шахс пургўи карданро лозим медонистем. Бинобар ин дар ин хусус бар хилофи дастури илтизомкардашуда сатре чанд нигошта шавад, хонандагони мўҳтарам маъзур шуморанд.