Нисор Шакармамадов соли 1960 баъди хатми факултаи филологияи тоҷики Донишгоҳи давлатии Тоҷикистон ба ҳайси корманди хурди илмӣ фаъолияташро таҳти роҳбарии профессор Раҷаб Амонов дар шуъбаи фолклори Пажўҳишгоҳи забон ва адабиёти ба номи Рӯдакии шаҳри Душанбе оғоз карда, сипас баъди таъсиси шуъбаи помиршиносии Академии Улуми Тоҷикистон дар Вилояти худмухтори Бадахшони куҳистонӣ ба
Ин китоб, ки чанде пештар нашр шуд, паҳлуҳои мусбату манфии раванди муҳоҷирати аҳолӣ, таърихи пайдоиши шаклҳои гуногуни муҳоҷират, сабабҳои муҳоҷират, шаклҳои муҳоҷирати аҳолӣ, сиёсати давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ин маврид ҳикоят мекунад. Муаллифони китоб М.Маҳмадбекзода, С.Мирзоев ва Ҳакимов буда, он бо қарори Шӯрои илмию методии Донишгоҳи миллии Тоҷикистон ба чоп тавсия шудааст. Муаллифон дар муқаддима аз ҷумла овардаанд:
Муҳоҷирати аҳолӣ - ин тағйроти маҳали сукунати аҳолӣ буда, ба дигар намудани макони истиқомат иртибот дорад.
Дастури таълимӣ барои хонандагони мактабҳои таҳсилоти ҳамагонӣ ва довталабони донишкадаву донишгоҳҳо, ки соли 2012 чоп шудааст. Ин китоб ҳоло ҳам метавонад қобили истифода бошад, чун беҳтарин роҳу равиши навиштани иншоро дар миён гузоштааст. Дар пешгуфтор муаллифи китоб Қ.Тӯраҳасанов аз ҷумла менависад: Иншо яке аз навъҳои кори хатии хонандагон буда, дар мактабҳои таҳсилоти ҳамагонӣ таълим дода мешавад. Имтиҳони иншо дар донишкадаву донишгоҳҳо барои рушду такомул ёфтани забони миллии тоҷикӣ ёрӣ мерасад.
Муҳимтарини асомии таърихӣ барои мо Роҳи Абрешим аст ва ҳамлаи муғулу салтанати Темуриён. Ҳар касе ин ҷо шаҳрзодест ва ривоятҳои садрангу садраванди зидду нақиз аз таърих қисса мекунад. Донистани ҷузъиёти дақиқу воқеӣ аз ҳақиқати ҳол дар мадди назарҳо нест. Ҳазору як ривоят дорем аз таърих, ки интиқоли сина ба синаи он саргармии ҳазоронсолаи мост. Рифоҳу самар дар ин шаҳр аз дониш барнахезад ва ончи фаровон коғазбозӣ аст ва ончи ноёб донишу хонишу куниш аст, дар ин Самарқанди сурх, ки рўзгоре нишемани шоҳони амалу пайғамбарони шеър буда.
Шояд дӯстон боз ҳам дар мавриди шеваи гузиниши изҳори назарҳо дошта бошанд, аммо чун мо нусхаи хаттии маҳфуз дар китобхонаи Ризо Ромпурро, ки аз нусахи боэътибор ва дар замони Бедил китобатшуда дониста мешавад, ба асос гирифтаем, тартиби шарҳи абёт мутобиқи он сурат хоҳад гирифт.
Хушо базми вафо, к-аз хиҷлати изҳори навмедӣ,
Шарар дар санг дорад парфишониҳои оҳ он ҷо
Соли 1990 бахшида ба 60-солагии таъсиси радиои тоҷик китобе бо номи “Ошёни булбулон” таҳия шуд. Ба ман вазифа доданд, ки дар бораи устод Мусаллим Баҳриддинов-мудири шуъбаи кишоварзии радио нависам. Ман, ки муддати 5 сол бо устод ҳамкор будаму худро шогирдашон медонистам, ин вазифаро ба ҷон қабул кардам ва як лавҳа навиштам, ки чоп шуд. Солҳо гузаштанд. Устод Мусаллим Баҳриддинов дигар миёни мо нестанд. Соли 2013 дар синни 83-солагӣ тарки олам карданд. Ва агар умр вафо мекард, имсол 90-сола мешуданд. Ёдашон ба хайр!