Чаро Чир-Чирак? Бино ба гуфтаи мардуми маҳал ин қалъа ва ин мавзеъ пештар ба унвони «Ҷилдара» машҳур будааст. Баъдан бо мурури замон ва лашкаркашиҳои саркардаҳои муғулу турк ба худ номи Қалъаи «Ҷир-Ҷирак»-ро гирифтааст. Аммо ин фарзияи мардум аст, то ҳол ковишҳои илмӣ дар бораи таърихи номи қалъа чизеро пайдо накардаанд.
«Таърих бузургтарин устод, одилтарин
Калтакбозӣ як навъи рақси мардонаи ҷанговарони тоҷикӣ мебошад. Рақсро ду нафар мард ё гурўҳи мардон таҳти навозиши созҳои мусиқӣ иҷро мекунанд. Онҳо дар ин рақс хусусиятҳои мардонагӣ, чустию чолокиро ҳам дар рафти мусобиқа таҷассум мекунанд. Чўбҳои одии дарозиашон 60 см ва ғафсиашон 3 см ҳамчун сози мусиқӣ низ хидмат намуда, бо зарбу усул ҳамсадо мешаванд.
Иҷрокунандаҳо дутогӣ калтакҳои чўби дар даст гирифта, қатор истода мерақсанд ва чўбҳоро мутобиқи зарби мусиқӣ моҳирона ба бозӣ медароранд. Раққосон дар ҳар дасташон яктогӣ чўби ҳамвор дошта, онҳоро гоҳ бо ҳам ва гоҳ ба замин зада, садо мебароранд. Ҳамин тавр,
Арғушти ошпазӣ як навъ рақси мазҳакавии мардумӣ мебошад, ки аз тарафи мард ё зан дар тую маъракаҳои хурсандӣ иҷро магардад. Рақс дар таҳти навозиши дойра ё дастаи навозандагон баъзан бо табақи чўбин ё лаълӣ иҷро мешавад. Мазмуни ин рақс аз тайёр намудани хўрокҳои миллӣ: оши палав, оши бурида ва ё оши тўппа иборат аст. Дар арғушти ошпазӣ унсурҳои мазҳака, рақс, пантомима ва сир омезиш ёфтанд.
Аспакбозӣ як навъ рақси мазҳакавии мардонаи тоҷикӣ мебошад, ки сужети онро тасвири малакаи аспсаворӣ ва рақсу бозии асп ташкил медиҳад. Дар рақси аспакбозӣ як нафар мард, ду нафар – марду зан ё гурўҳи раққосон иштирок мекунанд. Раққосон онро таҳти навозиши дойра, ё созҳои дастаи навозандагон иҷро менамоянд. Воситаи асосии аспакбозӣ пайкари чўбини асп мебошад. Аз чўб каллаи аспро тарошида, ба
Оре, санъат аст, санъати рақс ва аз санъатҳои қадимии мардуми тоҷик ба шумор меравад. Дар саҳнаи санъати касбӣ рақси “Кордбозӣ” – ро дар солҳои 30-40 асри ХХ раққоси мумтози тоҷик, Артисти Халқии Иттиҳоди Шўравӣ Ғаффор Валаматзода иҷро кардааст. Рақси ў ҳаракатҳои гуногуни кордбозиро дар бар гирифта, илова ба унсурҳои анъанавӣ баъзе навовариҳо дошт. Валаматзода бо ҷаҳиш ба саҳна ворид мешуд ва чанд ҳаракати рақсии ҷанговаронро иҷро намуда, ду кордро аз рўймоли миён берун мекашид.
Кордбозӣ рақси қадимаи ҷанговаронаи мардони тоҷик мебошад. Онро одатан як нафар таҳти навозиши доира ё дастаи мутрибон дар тўю маъракаҳои хурсандӣ иҷро менамоянд. Раққос ду кордро ба дастонаш гирифта, ба онҳо чолокона ҳаракатҳои гуногуни рақсиро анҷом медиҳад. Иҷрокунанда дар ҷараёни рақс нўги кордро гоҳ ба чашмонаш, гоҳ ба
Арғушти масхарабозӣ як навъ рақсӣ мазҳакаомез мебошад, ки онро ҳам мардон ва ҳам занон иҷро мекунанд. Арғушти масхарабозӣ яке аз қадимтарин нишонаҳои жанри мазҳака дар эҷодиёти бадеии халқи тоҷик аст, ки эҳсос ва ҷаҳонбиниро тавассути бадан, дасту по, имою ишора, ҳолати изтиробу нишот тасвир мекунад. Он дар тую маъракаҳои хурсандӣ бисёр иҷро шуда, вобаста ба шароити ҷуғрофӣ, таърихӣ ва
Рақси қошуқбозӣ дар асри ХХ дар репертуари дастаҳои ҳаваскорони санъат хеле ривоҷ ёфта, қошуқро ҳамчун асбоби зарбӣ истифода бурдаанд. Ин рақсро то кунун дар барномаҳои консертии ансанблҳои рақсии “Лола”, “Зебо”, “Ҷаҷоноро”, “Гулрез”, театри рақсии “Падида”, ансамбли фолклорӣ – этнографии “Ганҷина” ва театрҳои вилоятӣ мушоҳида кардан мумкин аст.
Рақси қошуқбозӣ, асосан, рақси занона мебошад,
Доктори илмҳои геология Юсуф Ҳакимов аз ҷумлаи минерологҳои барҷастаи кишвар буд. Яке аз аввалинҳост, ки барои устуҷўи конҳои телетермалӣ ё пастҳарорат услуби палеомагнитиро ба кор бурдааст. Умреро дар ҷустуҷӯи роҳҳои нави истихроҷи маъданҳо сарф кардааст.
Юсуфов Ҳаким 17 декабри соли 1918 дар шаҳри Бухоро ба дунё омааст. Доктори илмҳои
Озар аз шоирони тозагӯст. Кам менависад, вале ба ҳадде хуб менависад, ки аз ҳар ғазалаш чанд шоҳбайт метавон пайдо кард. Шоири мушоҳидакор аст ва образҳову қаҳрамонҳои лирикиаш ҳаминзамонианд. Суханаш сода нест, вале зудфаҳм аст. Аз ҷумлаи шоирони фаъол дар саҳифаҳои иҷтимоист ва шеърашро бештари хонандагонаш аз ҳамин саҳифаҳо мехонанд ва атрофаш баҳс мекунанд. Дар замоне, ки нақди адабӣ кунд шуда, баҳои хонанда барои шоир беҳтарин нақд аст. Ва Озар инро ба хубӣ дарк мекунад.
Озар (Салимов Миралӣ) 13 декабри соли 1968 дар ноҳияи Восеи вилояти Хатлон ба ҷаҳон омадааст. Соли 1986 мактаби миёнаи №9-ро хатм карда,
