Китоби дарсии “Адабиёти тоҷик”
Нашр шуд 2019-04-30 12:36
Адабиёт як навъи ҳунар буда, дар тафовут аз меъморӣ, наққошӣ, ҳайкалтарошӣ, кандакорӣ, гулдўзӣ, рассомӣ, мусиқӣ, театр, кино, рақс ва суруд ҳаёти воқеиро бо сухан тасвир мекунад. Адабиёт калимаи арабӣ буда, шакли ҷамъи «адаб» аст ва маънои фазилатҳои маънавӣ (одоб, хулқи нек, хушгуфторӣ, хушрафторӣ ва ғайра) – ро дорад. Адабиёт ба маънои васеъ ва маҳдуд фаҳмида мешавад. Агар адабиёти сиёсӣ, илмӣ ва ғайра дар назар дошта шуда бошад, ин дарки адабиёт ба маънои васеъ аст. Агар адабиёти бадеиро дар назар дошта бошем, маънои маҳдуд ё мушаххасаш он аст, ки маҷмўи асарҳои бадеиро дар бар мегирад. Адабиёти бадеӣ ҳақиқати ҳаётро ба воситаи тасвири манзара ва
Имрўз дар шуъбаи кўдакон ва наврасони Китобхонаи миллии Тоҷикистон маҳфили «Дастони моҳир» дар мавзўъи «Бузғолаи шўхи ман» баргузор гардид. Сараввал муаллима Фирўза Аҳророва дар бораи бузғола нақл кард. Вай гуфт, ки бузу бузғола гунае аз ҳайвони хонагӣ буда, барои инсон фоидаовар аст ва дар таркиби ширҳои хушк, ки барои истеъмоли навзодон истифода мебаранд, аз шири буз низ илова мекунанд.
Агар инсон аз хурдсолӣ афсона шунавад, афсона хонад, афсона донад, зиндагии ӯ дар оянда низ зебову гуворо хоҳад шуд. Чунки афсона ба инсон дарси ҷавонмардиву қаҳрамонӣ, ростгӯиву ростқавлӣ, далериву шуҷоатманд, меҳрубониву вафодорӣ ва садоатмандӣ омӯхта, барои амалӣ намудани орзуҳои ширину рангинаш ҳидоят менамояд. Афсона аз замонҳои қадим то имрӯз аз даҳон ба даҳон, аз насл ба насл, аз деҳ ба деҳ, аз кишвар ба кишвар гузашта, суфтаву равон мегарданд ва боз ҳам такмил меёбад. 
Дар адабиёти Ғарбу Шарқ роҷеъ ба юришҳои Искандари Мақдунӣ ва ҷоннисориҳои ниёи қаҳрамони мо, Спитамон асарҳои мансуру манзуми зиёде эҷод шудаанд. Таҳқиқот хоҳ таърихист хоҳ адабӣ назари нависандаро ба ин воқеоти хеле қадим ифода мекунад. Ба вижа, симои Искандар дар назми ниёгони мо чун паямбар, хирадманд ва хайрхоҳу адолатпарвар таҷассум гардидааст.
Соли 2014 Сарредаксияи илмии Энсиклопедияи Миллии Тоҷик дар силсилаи донишномаи осори классикии форс-тоҷик боз як китоби камназир «Бадоеъу-л-вақоеъ»-и Зайнуддин Маҳмуди Восифиро пешкаши хонандагон намуд. Асари мазкур шоҳкори насри бадеъ дар адабиёти форс-тоҷик аст. Онро оинаи ҳаёти иҷтимоӣ, сиёсӣ, иқтисодӣ, фарҳангӣ, адабии охири қарни понздаҳум ва нимаи аввали қарни шонздаҳуми Хуросону Мовароуннаҳр метавон гуфт. «Бадоеъу-л-вақоеъ» аз ҳикоёту қиссаҳо, ёддоштҳо,
Китобе, ки дар борааш нақл карданием, “Табиатшиносӣ” ном дорад. Ва чуноне аз номаш пайдост, китобест дар бораи табиат. Мураттибон дар сарсухани он навиштаанд: Агар шумо ба китоб дуруст муносибат кунед, мавзўъҳои онро бо диққат хонед, аз бисёр ҳодисаҳои олами атроф бохабар мешавед. Инчунин китоб барои бехатарии ҳаёт ба шумо маслиҳатҳои муфид медиҳад.
