Зиндагинома, фаъолияти сиёсӣ ва санъати давлатдории Нусратулло Махсум ниҳоят рангину гуногунмазмун буд. Ў яке аз нахустин поягузорони давлати миллии тоҷикон дар солҳои 20-уми қарни ХХ маҳсуб меёбад. Ин марди бузург аз раиси Кумитаи инқилобии ноҳияи Ғарм, то раиси Иҷроияи Марказии Ҷумҳурии Шўравии Сотсиалистии Тоҷикистон фаъолият намудааст.
Ходими барчастаи давлатӣ, сарсупурдаи миллат Нусратулло Махсум 1 июли соли 1881 дар деҳаи «Чашмаи Қозӣ»-и бекигарии Қаротегини аморати Бухоро (ҳоло ноҳияи Рашт) дар оилаи деҳқони камбағал ба дунё омад.
Дар рўзи имзои Созишномаи умумии истиқрори сулҳ ва ризоияти миллӣ Сарвари давлат ба ҳамватанон муроҷиат намуд: «Бо дарназардошти ин руҳияи илҳомбахш ва иттиҳоди ҷовидонии миллат айни муддаост, ки рўзи 27-уми июнро дар кишварамон Рўзи ваҳдати миллӣ эълон намоем ва ин санаи фархундаро ҳар сол ба таври умумихалқӣ ид кунем».
Баъди ба имзо расидани Созишномаи умумии
Имруз хатмкунандагони давраи омӯзишии китобдорӣ дар Маркази такмили ихтисоси Китобхонаи миллӣ соҳиби шаҳодатномаҳои хатм шуданд. Гадобек Маҳмудов-ҷонишини Директори Китобхонаи миллӣ баъди як суханронии кутоҳ дар бораи ҳадафҳои давраи хатмшудаи омӯзишӣ дар ҳузури меҳмонон аз Донишкадаи ҷумҳуриявии такмили ихтисос ва бозомўзии кормандони соҳаи маориф Ш.Акобиров, А.Наҷмиддинов, С.Эгамбердиев,
Боз 42 адад дарахти хушнамуди магнолия саҳни Китобхонаи миллиро оро дод ва бо ин шумори дарахтони танҳо имсол шинондашуда аз 900 гузашт.
Аввали ҳафтаи равон як маъракаи гулшинонӣ ва дарахтшинонӣ дар Китобхонаи миллӣ роҳандозӣ шуд. Ин бор 42 дарахти хушнамуди магнолия оварда ва шинонда шуд. Ин дарахтон дар паҳлуи дарахтони дигари ороишӣ, ки ҳамагӣ ду ҳафта пештар шинонда шуда буданд, ҷой гирифтанд. Аз аввали сол то ба ин дам дар ҳота ва саҳни Китобхонаи миллӣ бештар аз 900 дарахти сояафкан ва ороишӣ шинонда шуд.
Дарахтон ва гулҳо ба ҳусни ин бинои зебо ҳусни тоза зам карданд.
Президенти кишвар Эмомали Раҳмон дар арафаи ҷашни мубораки 90 – солагии устод Мирзо Турсунзода (2001) бо камоли эҳтиром ва сипосгузорӣ ба фармоне имзо гузоштанд, ки ин фарзанди фарзонаи миллат сазовори унвони «Қаҳрамони Тоҷикистон» гардиданд.
Муҳаббати поки устод Мирзо Турсунзода ба сарзамини аҷдодӣ, обу хоки Ватан, бешубҳа, барои наслҳои зиёди миллат ҳамчун намунаи олии ибрат, хизмат хоҳад кард.
Эмомалӣ Раҳмон
Дар Маркази такмили ихтисос барои кормандони Китобхонаи миллии Тоҷикистон ду давраи омӯзишӣ, яке бо номи «Асосҳои лоиҳасозӣ» ва дигаре « Феҳристнигорӣ», ки моҳи феврал оғоз шуда буданд, идома доранд.