649 нусха китоби нодири Шуъбаи нигоҳдории депозитарӣ

Нашр шуд 2016-10-20 14:10

Имрўз ифтихори Шуъбаи нигаҳдории депозитарӣ нусхаҳои қадима ва нодире мебошанд, ки дар ганҷинаҳои фарҳангии дунё ҳамто надоранд. Шумораи китобҳои нодире, ки дар Шуъбаи нигоҳдории депозитарӣ ҳифз карда мешаванд ба 649 нусха мерасад. Яке аз ин китобҳо таҳти унвони Таърихи форсии «Шоҳ Таҳмос-Қулихон» (История о персидском «Шах Тахмас Кулы-Хан». – Санкт-Петербург, 1762. – 398 с.) буда, оид ба миллати афғон дар саҳнаи таърихи ин сарзамин, ҳамчун халқу миллат ва давлат инъикос гардидааст. Дар он оид ба ваъзи сиёсӣ ва иқтисодии даврони шоҳигарии Ҳусейн пурра маълумот оварда шудааст. Китоби мазкур аз забони фаронсавӣ аз ҷониби Степан Решетов ба русӣ баргардон шудааст.
Қобили зикр аст, ки сарзамини аҷдодии мо Ориёни Бостон аз замонҳои қадим дар ихтироъ ва оммавигардонии хату китоб, адабиёти асотирӣ саҳми арзандае гузоштааст. Аввалин китоби қадимтарин ва муқаддаси тоҷикон «Авесто», ки дар ибтидои ҳазорсолаҳои пеш аз мелод ба вуҷуд омадааст, дар ин бора шаҳодат медиҳад ва ин китоб намунаи нотакрори шоҳкории инсон дар давраи қадим мебошад. Таҳияи китоб, ё худ чопи китоб ҳамчун соҳаи муҳими фаъолияти илмию амалӣ, рў ба тараққӣ мениҳад ва дар натиҷа теъдоди умумии китобҳо меафзояд. Ин ганҷинаи пурқимати осори ниёгон дар китобхонаҳои кишварҳои ҷаҳон чун гавҳараки чашм ҳифзу нигоҳдорӣ мешаванд.
Имрўз ганҷинаи шуъбаи нигаҳдории депозитарии Китобхонаи миллии Тоҷикистон 33,040 нусха адабиётро дар бар мегирад, ки аз он 10,296 нусха бо забони тоҷикӣ ва боқимонда ба забони русӣ мебошад. Ганҷинаи пурқимати шуъба аз солҳои 1700 шурўъ гардида, китобҳои то солҳои 2015 нашршуда ҳифзу нигаҳдорӣ карда мешавад, ки қимати баланди илмӣ доранд.
Илова ба китоби нодири Таърихи форсии «Шоҳ Таҳмос-Қулихон» (1762), ки зикраш дар боло рафт, инчунин китобҳои зерин дар Шуъбаи нигоҳдории депозитарӣ маҳфуз мебошанд:

«Иеронима, Фрейера. “Краткая всеобщая история» – Москва, 1769. – 500 с;
«Белевы путешествия через Россию в разныя Азиатская земли, а именно: в Испаган, в Пекин, в Дербент и Константинополь/Перев. с французкаго М. Попов». – Санкт - Петербург: Императорской Академии наук, 1776. – Часть III. – 246 с;
«Абевега русских суеверей: Идолопоклонических жертвоприношении свадебных простонародных обрядов/Сост. М.И. Сочиненная». – Москва: Ф. Гиппиуса, 1786. – 326 с;
«Храм всеобщаго баснословия, или баснословная история о Богах Египетских, Еллинских, Латинских и др» /Перев. с латинскаго.– Москва: И Лопухина, 1785. – Часть I. – 132 с;
«История Турецкая”.– Санкт-Петербург: Горнаго Училища, 1790. – Часть III. – 486 с;
«Сатирический вестник». – Москва, 1795. – 100 с; «Царский свиток, посвященный греческому императору Юстинияна Агапитом/Перевод Василий Рубан». – Санкт-Петербург, 1771. – 200 с.